«Μετά μεσημβρίαν» ή «Μετά μεσημβρίας»; Ποιο είναι το σωστό;
Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής Γλώσσας (Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη):
μεσημβρία η [mesimvría]: 1. (λόγ.) το μεσημέρι μόνο στις εκφράσεις προ μεσημβρίας ή (π.μ.), πριν από το μεσημέρι και μετά μεσημβρία(ν) ή (μ.μ.), μετά το μεσημέρι, από τις δώδεκα το μεσημέρι και ύστερα: Ώρα 8 π.μ. / μ.μ. Tα καταστήματα λειτουργούν από τις οχτώ π.μ. ως τις τέσσερις μ.μ. 2. (λογοτ.) ο νότος.
[λόγ.: 2: αρχ. μεσημβρία· 1: αρχ. μεσημβρία `μεσημέρι΄ στα μτφρδ. αγγλ. a.m., p.m. < λατ. ante meridiem, post meri diem]
Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας (Ακαδημία Αθηνών):
Μεσημβρία: ουσ. (θηλ.) 1. (λόγ.) μεσημέρι 2. ο Νότος και κατ’ επέκτ. όλες οι περιοχές που βρίσκονται στον Νότο.
Μετά μεσημβρία(ν) (συντομ. μ.μ.): μετά το μεσημέρι: Η παράσταση θα αρχίσει στις 4 μ.μ.
Προ μεσημβρίας (συντομ. π.μ.): πριν από το μεσημέρι: Το κατάστημα ανοίγει καθημερινά στις 9 π.μ.
[< αρχ. μεσημβρία]
Η άποψή μας:
Η πρόθεση προ είναι μονόπτωτη, συντάσσεται μόνο με γενική και έχει χρονική σημασία (πριν από) π.χ.: Προ των πυλών, προ πολλού, προ ημερών, προ ολίγου, προ μεσημβρίας.
Η πρόθεση μετά είναι δίπτωτη και συντάσσεται:
– Με γενική (συνέργεια, συνοδεία) π.χ.: Μετά χαράς, μετά βίας, μετά βεβαιότητας.
– Με αιτιατική (ύστερα από) π.χ.: Μετά θάνατον, μετά Χριστόν.
Συνεπώς, οι σωστές φράσεις είναι: προ μεσημβρίας (π.μ. προερχόμενο από το λατ. ante meridiem / a.m.) και μετά μεσημβρίαν (π.Χ. προερχόμενο από το λατ. post meridiem / p.m.)
Παράθεμα: «Μετά μεσημβρίαν» ή «Μετά μεσημβρίας»; Ποιο είναι το σωστό;
Παράθεμα: Μετά μεσημβρίας ή μετά μεσημβρίαν; – philologist-ina