Λέξεις & Ερμηνείες


Αβελτηρία: Διανοητική νωθρότητα, ανεπάρκεια

Αδήριτος: Σκληρός και αναπόφευκτος

Αδολεσχία: Πολυλογία

Αέναος: Διαρκής

Αιθεροβάμων: Αυτός που αγνοεί την πραγματικότητα και δεν προσαρμόζει σε αυτήν τις απόψεις ή τις ενέργειές του

Ακροποδητί: Πατώντας στα νύχια των ποδιών

Ακριτόμυθος: Αυτός που μιλά χωρίς περίσκεψη και αποκαλύπτει μυστικά

Αμάλγαμα: Κράμα που περιέχει υδράργυρο και σκόνη ενός ή περισσότερων μετάλλων / Σύνολο στοιχείων συνήθως θετικά χαρακτηρισμένων (μτφ.)

Αμελλητί: Χωρίς αναβολή

Αμετροέπεια: Πολυλογία, φλυαρία

Αμοραλισμός: Η άρνηση της καθολικής ισχύος των ηθικών αξιών, η κριτική αναίρεση και απόρριψη των ηθικών κανόνων

Αμφιδέξιος: Αυτός που μπορεί να χρησιμοποιεί με την ίδια ευχέρεια και τα δύο χέρια

Αναφανδόν: Εντελώς φανερά ή χωρίς επιφυλάξεις

Ανήκεστος: Αθεράπευτος, ανεπανόρθωτος

Αντικομφορμιστής: Ασυμβίβαστος

Ανωμοτί: Χωρίς όρκο

Απαύγασμα: Αποτέλεσμα

Απεκδύομαι: Αρνούμαι να αναλάβω την ευθύνη για κάτι

Απνευστί: Χωρίς αναπνοή, μονορούφι

Αριβίστας: Τυχοδιώκτης

Αρνησικυρία: Βέτο

Αρχολίπαρος: Αυτός που επιθυμεί και επιδιώκει αξιώματα

Ασκαρδαμυκτί: Με ευθύ βλέμμα, χωρίς να ανοιγοκλείσουν τα μάτια

Αυθωρεί: Την ίδια ακριβώς χρονική στιγμή, πάραυτα

Αψίκορος: Ευέξαπτος, οξύθυμος

Βαυκαλίζω: Δημιουργώ εφησυχασμό με απατηλές υποσχέσεις

Βερμπαλισμός: Η χρησιμοποίηση λέξεων, φράσεων και εντυπωσιακών ρητορικών σχημάτων σε έναν λόγο χειμαρρώδη, που είναι όμως κενός νοήματος και ασαφής

Βουστροφηδόν: Η αρχαϊκή γραφή με κατεύθυνση των γραμμάτων από αριστερά στα δεξιά και αντίστροφα

Βυσσοδομώ: Μηχανορραφώ

Δήγμα: Δάγκωμα, τσίμπημα (εντόμων)

Διακύβευμα: Στόχος που τίθεται με αβέβαιο αποτέλεσμα

Διηνεκές: Αυτό που διαρκεί επ’ άπειρον

Δοκησίσοφος: Αυτός που νομίζει ότι γνωρίζει τα πάντα και που κομπάζει γι’ αυτό

Δωσίλογος: Αυτός που συνεργάστηκε με τον κατακτητή

Εδώδιμος: Αυτός που χρησιμοποιείται για τροφή

Εκατόμβη: Μεγάλος αριθμός θυμάτων

Έκπαγλος: Εκπληκτικός, υπέροχος σε ομορφιά, θαυμάσιος, θαυμαστός

Ελλοχεύω: Καραδοκώ, παραμονεύω

Εμβριθής: Αυτός που εμβαθύνει με σοβαρότητα στα πράγματα

Ενάργεια: Σαφήνεια, καθαρότητα λόγου και έκφρασης

Ενεός: Άναυδος, εμβρόντητος

Επιδαψιλεύω: Προσφέρω σε κάποιον κάτι καλό σε μεγάλη αφθονία

Επίπλαστος: Προσποιητός, όχι αληθινός

Ευάριθμος: Ολιγάριθμος

Ευθαρσώς: Με θάρρος

Εχέφρων: Λογικός

Έωλος: Αβάσιμος, χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο

Θέσφατο: Θεία εντολή, χρησμός / Γνώμη, απόφαση που πρέπει να γίνει σεβαστή σαν να προέρχεται από τον Θεό

Θρυαλλίδα: Φιτίλι

Θύραθεν: Απ’ έξω

Καιροσκόπος: Αυτός που εκμεταλλεύεται τις περιστάσεις για προσωπικά οφέλη

Κατατρύχω: Βασανίζω, ταλαιπωρώ

Κήνσορας: Αξιωματούχος στην αρχαία Ρώμη, που είχε ως έργο να εκτιμά την περιουσία και να ελέγχει τα ήθη των πολιτών / Άνθρωπος που κρίνει και επικρίνει τις γνώμες και τις πράξεις των άλλων (μτφ.)

Κλέος: Δόξα

Κόλαφος: Χαστούκι / Λόγος ή πράξη που προσβάλλει βαρύτατα, θίγει ή εξευτελίζει (μτφ.)

Κομπορρημοσύνη: Καυχησιολογία, κομπασμός

Κορβανάς: Ταμείο

Κουστωδία: Τα άτομα που αποτελούν τη συνοδεία κάποιου

Κυκεώνας: Πλήθος από ανοργάνωτα στοιχεία

Λοιδορώ: Χλευάζω, κοροϊδεύω, κακολογώ

Λυσιτελής: Ωφέλιμος, επικερδής

Μελίρρυτος: Πολύ ευχάριστος

Μισαλλοδοξία: Εχθρότητα και συνεπώς έλλειψη ανοχής για κάθε αντίθετη άποψη, θεωρία και ιδίως ιδεολογία

Μύδρος: Έντονη κριτική, κατηγορία

Νεποτισμός: Οικογενειοκρατία

Νομενκλατούρα: Αξιωματούχοι σοσιαλιστικών καθεστώτων

Νουθεσία: Συμβουλή από έμπειρο άτομο

Οιστρηλατώ: Προκαλώ σε κάποιον μεγάλη συναισθηματική ένταση

Ολετήρας: Αυτός που σπέρνει τον όλεθρο, εξολοθρευτής

Όνειδος: Ντροπή

Οπορτουνισμός: Πρακτική που χαρακτηρίζεται από υπερβολική προσαρμογή στις περιστάσεις και τάση για εκμετάλλευσή τους, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει σύγκρουση με τις ιδεολογικές αρχές

Ορμέμφυτο: Ένστικτο

Ουμανισμός: Ανθρωπισμός

Πακτωλός: Πλούσια και ανεξάντλητη πηγή αγαθών

Παλίμψηστος: Αρχαίο χειρόγραφο του οποίου το αρχικό κείμενο ξύστηκε για να γραφτεί πάνω σε αυτό άλλο κείμενο

Παλινωδία: Αναίρεση προηγούμενων ισχυρισμών

Παρεισφρέω: Εισδύω κάπου από αβλεψία, από αμέλεια, διαφεύγοντας την προσοχή κάποιου

Πελιδνός: Ωχρός

Πολυσχιδής: Πολύπλευρος, που εκτείνεται σε πολλούς τομείς

Πομφόλυγα: Φυσαλίδα, φουσκάλα

Προπηλακίζω: Περιλούζω κάποιον με βρισιές, με κοροϊδίες, τον χλευάζω, τον διασύρω

Ρέκτης: Δραστήριος, ενεργητικός άνθρωπος

Ρηξικέλευθος: Καινοτόμος, νεωτεριστής

Σόλοικος: Προφορικός ή γραπτός λόγος που παρουσιάζει συντακτικά λάθη, ανάρμοστος ή απρεπής

Στηλιτεύω: Αποδοκιμάζω ή επικρίνω με ιδιαίτερη οξύτητα και συνήθως δημόσια

Στίφος: Μεγάλο, πυκνό πλήθος που κινείται επιθετικά

Συμπαρομαρτούντα: Αυτά που ακολουθούν

Συμπίλημα: Πνευματικό έργο χωρίς καμιά πρωτοτυπία

Συνονθύλευμα: Συσσώρευση ετερόκλητων πραγμάτων ή στοιχείων χωρίς οργανική σύνδεση

Υποδαυλίζω: Υποκινώ

Φαρισαϊσμός: Ενέργεια, πράξη ή συμπεριφορά υποκριτική, δόλια, επίπλαστα ευγενική

Φενάκη: Ψέμα που λέγεται για εξαπάτηση

Φερέφωνο: Εκείνος που δεν έχει δική του άποψη αλλά διαδίδει την άποψη τρίτων

Φιλαυτία: Υπερβολική αγάπη για τον εαυτό μας

Φληνάφημα: Ανοησία, μωρολογία

Φονταμενταλισμός: Θεολογικό ρεύμα του αμερικανικού προτεσταντισμού, εχθρικό απέναντι στην επιστήμη, που στοχεύει στην επιστροφή στις εθνικές και θρησκευτικές παραδόσεις

Φρυκτωρία: Σύστημα επικοινωνίας με χρήση πυρσών

Ψιμυθιολόγος: Αυτός που περιποιείται με καλλυντικά ή μακιγιάζ το πρόσωπο, ο μακιγιέρ


           ΠΗΓΕΣ:

  • Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας (Γ. Μπαμπινιώτης)
  • Λεξικό της κοινής νεοελληνικής γλώσσας (Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη)
  • Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Ακαδημία Αθηνών)
  • Αναλυτικόν ορθογραφικόν λεξικόν της νεοελληνικής γλώσσης (Θ. Βοσταντζόγλου)
  • Μέγα λεξικόν όλης της ελληνικής γλώσσης (Δ. Δημητράκος)
  • Ετυμολογικό λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας (Γ. Μπαμπινιώτης)
  • Ετυμολογικό λεξικό της ελληνικής γλώσσας (Στ. Βασδέκης)
  • Νεοελληνική ορθογραφία (Γ. Παπαναστασίου)
  • Το εγκόλπιο της ορθής γραφής (Δ. Μαρωνίτης)
  • Ξένες λέξεις στην ελληνική γλώσσα (Η. Κωνσταντίνου)
  • Ψάχνω την κατάλληλη λέξη (Π. Εμμανουηλίδης)

 

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Twitter

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Twitter. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s